• Redakcja
  • Newsletter
  • Reklama
  • O nas
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Dodaj newsa
TopGuitar.pl
  • Newsy
    • Newsy artystyczne
    • Newsy sprzętowe
    • TopVideo
  • Artyści
    • Lista znanych gitarzystów: odkryj legendy gitary
    • Wywiady
    • Artykuły
    • Garaż
    • Recenzje
    • TopLegendy
  • Imprezy
    • Najbliższe imprezy
    • Kup bilety
    • Reportaże i relacje
    • Patronat TopGuitar
  • Sprzęt
    • Sprzęt na Topie
    • Testy
    • Zestawienia sprzętu
    • Zabrzmij jak…
    • Sprzęt Mistrzów
  • Porady
    • Doktor Amp
    • Doktor G
    • DIY, czyli zrób to sam
    • Jak promować zespół
    • Porady sprzętowe
    • Porady muzyczne
  • Nauka gry
    • Warsztaty
    • Chwyty gitarowe
  • TopSpecial
    • Felietony
    • TopLegendy
    • TopSpecial-Zestawienia
    • TopVintage
  • Narzędzia
    • Słownik Gitarzysty
    • Transpozycja, czyli jak zmienić tonację dowolnego utworu?
    • Tuner Do Strojenia
    • Metronom
    • Wyszukiwarka Tabulatur
    • Generator Akordów
  • Firmy
    • Marki
    • Arcade Audio
    • FX Music
    • Konsbud-Audio
    • Lauda Audio
    • Riff
    • Sound Service
    • Yamaha
    • Zibi
  • Tygodnik
    • Redakcja
  • +dodaj newsa
Powiadomienie
ImprezyNajbliższe imprezy

Metallica wraca do korzeni i zagra na Stadionie Śląskim w Chorzowie!

Artykuły o artystachArtyści

Alexi Laiho miał niesamowity słuch i… był bardzo nieśmiały

Artykuły o artystachArtyści

Jared James Nichols radzi, by zwrócić uwagę na groove naszych riffów

NewsyNewsy artystyczne

Dave Navarro o niespodziewanym końcu Jane’s Addiction: „Ten koncert, 13 września w Bostonie, zakończył wszystko”

Font ResizerAa
TopGuitar.plTopGuitar.pl
  • Newsy
  • Artyści
  • Imprezy
  • Sprzęt
  • Porady
  • Nauka gry
  • TopSpecial
  • Narzędzia
  • Firmy
  • Tygodnik
  • +dodaj newsa
Szukaj
  • Newsy
    • Newsy artystyczne
    • Newsy sprzętowe
    • TopVideo
  • Artyści
    • Lista znanych gitarzystów: odkryj legendy gitary
    • Wywiady
    • Artykuły
    • Garaż
    • Recenzje
    • TopLegendy
  • Imprezy
    • Najbliższe imprezy
    • Kup bilety
    • Reportaże i relacje
    • Patronat TopGuitar
  • Sprzęt
    • Sprzęt na Topie
    • Testy
    • Zestawienia sprzętu
    • Zabrzmij jak…
    • Sprzęt Mistrzów
  • Porady
    • Doktor Amp
    • Doktor G
    • DIY, czyli zrób to sam
    • Jak promować zespół
    • Porady sprzętowe
    • Porady muzyczne
  • Nauka gry
    • Warsztaty
    • Chwyty gitarowe
  • TopSpecial
    • Felietony
    • TopLegendy
    • TopSpecial-Zestawienia
    • TopVintage
  • Narzędzia
    • Słownik Gitarzysty
    • Transpozycja, czyli jak zmienić tonację dowolnego utworu?
    • Tuner Do Strojenia
    • Metronom
    • Wyszukiwarka Tabulatur
    • Generator Akordów
  • Firmy
    • Marki
    • Arcade Audio
    • FX Music
    • Konsbud-Audio
    • Lauda Audio
    • Riff
    • Sound Service
    • Yamaha
    • Zibi
  • Tygodnik
    • Redakcja
  • +dodaj newsa
Obserwuj nas
Copyright © TopGuitar 2005-2024
TopDesign

O co chodzi z progami wachlarzowymi? Przypominamy, na czym polega system fanned fret

Maciej Warda | TopGuitar
Maciej Warda | TopGuitar Opublikowano wrz 28, 2022
Udostępnij

Koncepcja progów wachlarzowych nie jest nowa i sięga renesansu, ale my zajmiemy się tutaj ostatnim półwieczem i działalnością przede wszystkim dwóch panów – Ralpha Novaka i Sheldona Dingwalla. To oni spopularyzowali najbardziej „pochylone” progi i sprawili, że chwytają za nie gitarzyści i basiści wielu muzycznych gatunków.

 

Spis treści
Fixed frets i fanned frets to nie to samo Ralph Novak i jego ideaSheldon Dingwall kontynuuje dziełoPlusy dodatnie, plusy ujemne

Fixed frets i fanned frets to nie to samo

Na samym początku chcemy rozwiać podejrzenia, że ma to coś wspólnego z progami True Temperament albo Fixed Fret. Asymetryczne (połamane, powyginane) progi są rozmieszczane są w taki sposób, aby gitara idealnie stroiła w każdym miejscu gryfu i nie ma tu żadnych kompromisów względem mikrotonów i stroju temperowanego – wszędzie, na każdym progu i w każdej pozycji mamy 100% dostrojenia dźwięku w jego stroju naturalnym. W przypadku fanned frets chodzi o brzmienie, a nie o strój (który oczywiście jest zachowany!).

Fixed Frets, fot. YouTube

 

Ralph Novak i jego idea

W muzyce rozrywkowej wykorzystywanie pomysłu fanned-frets zaczęło się w latach 70. wraz z innowacjami Ralpha Novaka, lutnika i wynalazcy, który w zasadzie połowę swojego życia poświęcił poznawaniu, opracowywaniu i wdrażaniu idei progów wachlarzowych.

Nowak rozważał mniej więcej tak: Instrumenty o krótszej skali (wiele gitar Gibson typu solid body i Fendery o krótszej skali) miały ciepły ton z „zamuloną” odpowiedzią basową. Instrumenty o dłuższej skali miały jaśniejsze brzmienie, a ich struny basowe były bardziej „fortepianowe”. Ponadto, w porównaniu ze starszymi gitarami o jeszcze dłuższej skali 26,25″, różnica w brzmieniu strun wynikająca z ich długości była dla niego uderzająca.

Ralph Novak, fot. YouTubr, Rob Tobias

Typowe współczesne gitary sześciostrunowe wykorzystują stałą długość skali, co wygląda dobrze, jest łatwe w masowej produkcji i generalnie sprawdza się całkiem dobrze. Jednak wszystkie sześć strun gitary różni się rozmiarem i budową, ale każda z nich jest 'poddana’ tej samej długości skali zatem jesteśmy zmuszeni do kompromisu, jeśli chodzi o znalezienie najlepszego brzmienia dla każdej z osobna. Jeżeli chcemy uzyskać jak najlepsze jasne brzmienie dla naszej wysokiej struny E, to możemy zdecydować się na skalę 25″, którą znajdziemy np. w wielu modelach PRS i Danelectro.

Załóżmy jednak, że gramy na tej gitarze w drop D. Kiedy opuszczamy niską strunę E do D, może ona brzmieć nieco za bardzo „flakowato”. Często kompensujemy to stosując twardsze struny, ale nie zawsze to rozwiązuje wszystkie problemy. Możemy to również zrekompensować poprzez zwiększenie skali do 26″ lub 26,5″, co jest obecnie stosowane w niektórych „wyścigowych” modelach 7- i 8-strunowych. Ale jeśli zwiększymy długość skali, może to spowodować, że nasza wysoka struna E będzie brzmiała trochę jak banjo. I tak w kółko.

fot. Novaxguitars.com

Ralph Novak szukał więc sposobu na połączenie ciepłych tonów wysokich w instrumentach o krótszej skali z bogato brzmiącymi strunami basowymi w instrumentach o dłuższej skali. Taka była geneza powstania fanned frets. A zatem jest to ta sama koncepcja, którą z powodzeniem wykorzystują fortepiany i harfy, a takie rozwiązanie zastosowane w gitarach daje wyraźnych zalet w porównaniu z instrumentami o stałej skali. A jak to zadziałało w praktyce wyjaśnia strona producenta gitar Novax: Poprzez połączenie długości skal dostosowanych do napięcia strun i odpowiedzi harmonicznej, możliwe jest uzyskanie instrumentów o większej wierności brzmienia. Wyobraźmy sobie teraz sześć gitar jednostrunowych, z których każda ma menzurę zoptymalizowaną dla wysokości i tonu danej struny. Pozostało zintegrować te sześć gitar w jedną.

Poprzez połączenie długości skal dostosowanych do napięcia strun i odpowiedzi harmonicznej, możliwe jest uzyskanie instrumentów o większej wierności brzmienia. Wyobraźmy sobie teraz sześć gitar jednostrunowych, z których każda ma menzurę zoptymalizowaną dla wysokości i tonu danej struny. Pozostało zintegrować te sześć gitar w jedną

Sheldon Dingwall kontynuuje dzieło

Na stronie najbardziej znanego producenta gitar z tym systemem progów, Dingwall (twórca tych gitar, Sheldon Dingwall nie ukrywa inspiracji Novakiem), czytamy: „Ralph chciał połączyć najlepsze cechy Les Paula i Strata. Wcześniej próbowano umieścić przetworniki typu humbucker w Stratach i single coil w Les Paulach i brzmiały one jak single coil w Les Paulach. Nikt tak naprawdę nie eksperymentował z długością skali, poza Paulem Reedem Smithem, który miał długość skali na poziomie 25 cali. Ralph poszedł o krok dalej i chciał mieć dwa zestawy progów, jeden w rozmiarze Les Paula i jeden w długości skali Strata po stronie basowej, co pozwoliłoby na 'osłodzenie’ wysokich strun jak w Les Paul’u i utrzymanie wysokiej jakości strun basowych jak w Stracie. Najlepsze z obu światów.”

 Ralph poszedł o krok dalej i chciał mieć dwa zestawy progów, jeden w rozmiarze Les Paula i jeden w długości skali Strata po stronie basowej, co pozwoliłoby na 'osłodzenie’ wysokich strun jak w Les Paul’u i utrzymanie wysokiej jakości strun basowych jak w Stracie. Najlepsze z obu światów

Don Ross by Haags Uitburo is licensed under CC BY-NC-SA 2.0.

Dingwall kontynuował: „Zanim to zrobił, zdał sobie sprawę, że nie będzie w stanie powyginać swoich strun w poprzek progów, więc pomyślał, że użyje tylko jednego progu pochylonego i nuty pomiędzy wysokim i niskim E będą takie, jakie będą. Jak mi opowiadał, spodziewał się, że to będzie kompletna porażka, ale i tak chciał spróbować. Był zszokowany i zdumiony, kiedy zagrał na prototypie po raz pierwszy, że wszystko brzmiało i że osiągnął swój cel, jakim było posiadanie słodszych wysokich strun w stylu Les Paula i bardziej zadziornych niskich strun w stylu Strat’a. Nie wiedział wcześniej, że w okresie renesansu używano systemów wachlarzowych, więc wyszedł z tym i uzyskał patent na wachlarzowy system.”

- Advertisement -

Zanim to zrobił, zdał sobie sprawę, że nie będzie w stanie powyginać swoich strun w poprzek progów, więc pomyślał, że użyje tylko jednego progu pochylonego i nuty pomiędzy wysokim i niskim E będą takie, jakie będą. Jak mi opowiadał, spodziewał się, że to będzie kompletna porażka, ale i tak chciał spróbować. Był zszokowany i zdumiony, kiedy zagrał na prototypie po raz pierwszy, że wszystko grało zgodnie z melodią i że osiągnął swój cel

Plusy dodatnie, plusy ujemne

Pierwszym problemem, z jakim spotyka się większość gitarzystów, gdy po raz pierwszy decydują się na gitarę z wachlarzowymi progami, jest kwestia komfortu i znajomości, zwłaszcza jeśli przez wiele lat graliśmy na zwykłej gitarze. Fanned frets są nieco bardziej ergonomiczne i wygodne do gry – może się okazać, że pewne akordy lub przebiegi skali są nieco łatwiejsze. Patrząc na dłonie, zauważamy, że palce naturalnie rozchodzą się właśnie wachlarzowo, więc wiele osób uważa, że wachlarzowe progi są bardziej naturalne. Nie trzeba się wysilać, aby twoje palce leżały prostopadle do szyjki.

Instrumenty z wachlarzem strun wymagają natomiast nieco więcej przemyśleń i pracy przy budowie, dlatego często spotykamy je jako gitary butikowe lub customowe. Mimo to, posiadanie gitary, w której każda struna jest traktowana szczególnie, prowadzi ostatecznie do uzyskania bogatszego, pełniejszego brzmienia.

fot. dingwallguitars.com
TAGI: Dingwall, fanned frets, Novak, progi wachlarzowe
Udostępnij ten artykuł
Facebook Twitter Email Copy Link
Udostępnij

Obserwuj nas

na naszych profilach społecznościowych
42kZalajkuj
2.7kObserwuj
2.9kObserwuj
7.2kSubskrybuj
916Obserwuj
LinkedInObserwuj
- Reklama -
Ad imageAd image

Zasubskrybuj Tygodnik TopGuitar

Może Ci się również spodobać

TopDesignTopSpecial

„The Tree” – najsłynniejsze drzewo wśród lutników

Maciej Warda | TopGuitar lut 9, 2025
TopDesignTopSpecial

Sphere w Las Vegas – nowy wymiar koncertów

Maciej Warda | TopGuitar paź 19, 2023
Lee Sklar z Dingwalem
ArtyściWywiady

Leland Sklar – Wywiad

Maciej Warda | TopGuitar sie 24, 2020
Lee Sklar z Dingwalem
Artykuły o artystachArtyści

Leland Sklar – Najbardziej pożądany basista świata

Maciej Warda | TopGuitar gru 4, 2022

TopGuitar

  • Redakcja
  • Newsletter
  • Reklama
  • O nas
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Dodaj newsa
  • Aktualności gitarowe
  • Nowości sprzętu gitarowego
  • Gitarzyści i basiści
  • Imprezy muzyczne
  • Testy, recenzje, opinie
  • Recenzje płyt
  • Reportaże i relacje
  • Muzyka
  • Porady dla gitarzystów
  • Konkursy gitarowe
  • Warsztaty dla gitarzystów
  • Filmy

Copyright (C) TopGuitar 2005-2024

Dodaj newsa
Copyright (C) TopGuitar 2005-2024
Zasubskrybuj

Zapisz się do naszego newslettera i nigdy nie przegap Tygodnika TopGuitar!

Zero spamu, rezygnacja z subskrypcji w dowolnym momencie.
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?